Γεωπολιτικές Εξελίξεις στην Ευρώπη: Η Αντίδραση των Ευρωπαίων Ηγετών

Με τις εξελίξεις να διαδέχονται η μία την άλλη στη γεωπολιτική σκακιέρα, οι ηγέτες της Ευρώπης προσπαθούν να επανακαθορίσουν τη στρατηγική τους μετά τις πρόσφατες ενέργειες του Ντόναλντ Τραμπ. Στο επίκεντρο είναι η προσπάθεια δημιουργίας ενός ενιαίου μετώπου που θα μπορέσει να επηρεάσει τις διαπραγματεύσεις που προγραμματίζονται από τις Ηνωμένες Πολιτείες για την Ουκρανία.

Ο σύμβουλος του Πούτιν ανέφερε ότι «η αποκατάσταση των σχέσεων με τις ΗΠΑ και η έναρξη διαλόγου για την Ουκρανία είναι κεντρικά θέματα στη συνάντηση στο Ριάντ». Οι αλλαγές στις παραδοσιακές θέσεις της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής έχουν προκαλέσει ανησυχία στην Ε.Ε., καθώς οι γρήγοροι ρυθμοί αυτής της διπλωματικής διαδικασίας συνοδεύονται από αβεβαιότητες.

Διαφωνίες και Συμφωνίες στην ΕΕ

Κατά τη διάρκεια της διάσκεψης στο Μόναχο και της Συνόδου Κορυφής στο Παρίσι, αναδείχθηκαν τρεις βασικές διαφωνίες μεταξύ των ευρωπαϊκών κρατών: το εάν υπάρχει οριστική ρήξη με τις ΗΠΑ, αν πρέπει να σταλούν ειρηνευτικά στρατεύματα στην Ουκρανία και το κατά πόσο ο Πούτιν θα επιτεθεί σε ευρωπαϊκό έδαφος μετά την κατάληψη της Ουκρανίας.

Η πλειοψηφία των κρατών-μελών συμφωνεί ότι μια νέα εποχή στις σχέσεις μεταξύ ΗΠΑ και Ευρώπης έχει ξεκινήσει. Ωστόσο, υπάρχουν διαφορετικές απόψεις σχετικά με το αν μπορεί να αποφευχθεί μια σύγκρουση με τον Λευκό Οίκο.

Διαφορετικές Προσεγγίσεις για την Άμυνα

Kάποιοι ηγέτες θεωρούν ότι η υποστήριξη των ΗΠΑ προς την Ευρώπη έχει μειωθεί σημαντικά και προτείνουν ένα «διαζύγιο» από τη συνεργασία αυτή. Στη διάρκεια συζητήσεων, ο Πολωνός πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ τόνισε ότι συμμετείχε στη Σύνοδο προκειμένου να αποτρέψει οποιεσδήποτε φωνές που επιθυμούν έναν ανταγωνισμό ανάμεσα σε ΕΕ και ΗΠΑ.

Aπό την άλλη πλευρά, άλλοι ευρωπαίοι αξιωματούχοι πιστεύουν πως πρέπει να συνεχιστεί αυτή η δύσκολη συνεργασία με περισσότερες δαπάνες στον τομέα άμυνας ώστε οι σχέσεις αυτές να παραμείνουν ισχυρές. Όπως δήλωσε ο καθηγητής Διεθνών Σχέσεων Κώστας Υφαντής: «Η αύξηση των αμυντικών δαπανών δεν είναι απλά μέσο για τη διατήρηση καλών σχέσεων αλλά αποτελεί κρίσιμο βήμα προς μια στρατηγική ανεξαρτησία».

Στρατηγικές Απαντήσεις στις Προκλήσεις

Mε τον Όλαφ Σολτς να χαρακτηρίζει πρόωρη τη συζήτηση αποστολής στρατευμάτων στην περιοχή, τα ερωτήματα γύρω από ποιος θα εγγυηθεί μια πιθανή συμφωνία κατάπαυσης πυρός παραμένουν αναπάντητα. Οι χώρες της ΕΕ φαίνεται πως απαιτούν μεγαλύτερη συμμετοχή εκ μέρους των Ηνωμένων Πολιτειών σε περίπτωση παραβιάσεων εκ μέρους της Ρωσίας.

Οικονομικά Ζητήματα & Μελλοντικοί Κίνδυνοι

Tο ζήτημα χρηματοδότησης αυτών των σχεδίων άμυνας τίθεται επίσης έντονα καθώς πολλές χώρες αναζητούν τρόπους χρηματοδότησης παρόμοιων προγραμμάτων όπως αυτά που εφαρμόστηκαν κατά τη διάρκεια πανδημιών ή οικονομικών κρίσεων.

Tο κύριο μέλημα αφορά τι μπορεί τελικά να θελήσει ο Πούτιν μετά από πιθανές συμφωνίες ειρήνης; Υπάρχει φόβος ότι οποιαδήποτε ταπεινωτική λύση για την Ουκρανία θα μπορούσε ενδεχομένως να οδηγήσει σε νέες επιθέσεις κατά άλλων χωρών.
«Αυτό είναι ένα σενάριο που δεν μπορεί κανείς ν’ αποκλείσει», σημειώνει ο καθηγητής Υφαντής καταλήγοντας πως οποιαδήποτε συμφωνία πρέπει κατ’ ανάγκην ν’ ανταποκριθεί στις βασικές απαιτήσεις του Πούτιν ώστε ν’ αποφευχθούν περαιτέρω συγκρούσεις.»